تصوف و مساله شریعت

خواجه عبدالله انصاری می گوید رسیدن به پله آخر سلوک بدون تبعیت از شریعت و احکام فقهی ممکن نیست. رهبران تصوف در طول تاریخ از این دست تاکیدات زیاد داشتند و همین مساله بود که خط فکری تصوف را از جریانات اباحه گری جدا می ساخت. اما این تمام مساله نیست، از سوی دیگر برخی صوفیان التزام تام و کاملی به شریعت نداشتند مثلا بایزید بسطامی می گفت: زهد و عبادت از من شکافته اند. همین موضع گیری های به ظاهر متناقض سبب پیدایش دو قول متفاوت درباره شریعت مداری یا شریعت گریزی صوفیه شده است. این نوشتار سعی دارد با نگاهی عمیق تر، جایگاه شریعت در تصوف را نه صرفا از سخنان پراکنده متصوفه، بلکه با بررسی مبانی فکری و اصول نظری آن ها به دست آورد.